Vergi Nedir, Vergi Çeşitleri Nelerdir?

Vergi nedir? Devletin kamu hizmetlerini gerçekleştirebilmesi için topladığı paraya denir. Peki vergi çeşitleri kaça ayrılır? İşte cevabı…

Vergi Nedir?

Vergi nedir, devletin kamu hizmetlerini gerçekleştirebilmesi için vatandaşlardan topladığı paradır. Anayasada, Herkes kamu giderlerini karşılamak üzere mali gücüne göre vergi ödemekle yükümlüdür. denilmektedir. Bu nedenle vergi vermek aynı zamanda bir vatandaşlık görevi sayılmaktadır. Peki vergiler Kaça Ayrılır? Vergiler, ödeme şekillerine göre dolaylı ve dolaysız olmak üzere ikiye ayrılır.

Vergiler Kaça Ayrılır?

Vergiler dolaylı vergiler ve dolaysız vergiler olmak üzere ikiye ayrılır.

Dolaylı Vergiler

Çeşitli ihtiyaçlarımızı karşılarken haberimiz olmadan verdiğimiz vergiler dolaylı vergiler olarak adlandırılır. Dolaylı vergiye örnek verecek olursak; Şekere, içkiye, sigaraya eklenen, dışarıdan gelen mallara konana vergiler bunlar arasındadır.

Dolaysız vergiler

Doğrudan vergi dairelerine ödenen vergilere dolaylı vergi denir. Gelir vergisi, kurumlar vergisi bu vergiye örnek olarak gösterilebilir. Dolaylı vergiler tek oranlı ve artar oranlı olabilir. Tek oranlı olanlara belli bir yüzde üzerinden ödenir. Artar oranlı olanlarda gelir arttıkça vergi oranı da artar. Mesela yukarıda dolaylı vergilere örnek olarak verdiğim gelir vergisi, artar oranlı bir vergidir.

Ülkemizde Vergi Çeşitleri

Ülkemizde vergi çeşitleri beşe ayrılır.
Bunlar;
a.) Gelir üzerinden alınan vergiler
b.) Servet ve servet transferi üzerinden alınan vergiler
c.) Üretim üzerinden alınana vergiler
ç.) Harcama üzerinden alınana vergiler
d.) Hizmetler üzerinden alınana vergiler

Gelir vergisi

Vatandaşların maaşlardan alınan vergi türüne  gelir vergisi denir. Bu vergi ülkemizde %15 olarak alınmaktadır. 2019’da en düşük asgari ücretin 2.558,40₺ olduğunu göz önünde bulundurursak bu paranın 326,20₺ vergi olarak devlet tarafından vatandaşlardan kesilir.

Servet ve servet transferi üzerinden alınan vergiler

Geçtiğimiz günlerde Kim Milyoner Olmak İster isimli bilgi yarışmada Arda Ayten isimli bir yarışmacı 1. milyonluk soruya kadar geldi ve doğru cevap vererek yarışmadan 1 milyon türk lirası kazandı.  Kazandığı o paradan 5.760₺ istisna düşüldü. Ardından kalan tutar üzerinden %20 Veraset ve İntikal vergisi alındı.  Yani toplamda  kendisine 801.152₺ verildi.

Üretim vergisi

Devlet her fabrikadan, her ürün  için ayrı ayrı vergi alır. Bu vergi miktarı üretilen ürünün cinsine göre değişiklik gösterir. Bazen üretime teşvik amaçlı yeni açılan fabrikalar belli bir süre için vergiden muaf tutulur.  Fakat eninde  sonunda her üretici üretim yapabilmek için üretim vergisi verir.

Harcama vergisi

Harcama üzerinden alınan vergiler daha önceden fabrikalar tarafından üretim vergisi verilmiş  ürünlerin tüketicilere ulaşmasıyla, tüketicilerden alınan vergilerdir. Vatandaşlar raflardan aldıkları ürünlere  ürün bedelinin yanında vergi de öder.  Bu vergiler ülkemizde KDV ve ÖTV’ olarak geçmektedir.

Hizmet bedeli vergisi

Sadece ürünlerden vergi alınmaz, herhangi bir devlet kurumundan yada bir firmadan belli bir ücret karşılığında alacağınız hizmetlerden de vergi alınır.

Vergilerle ne yapılıyor?

Devlet topladığı vergiler sayesinde yol, kaldırım, köprü, park, bahçe gibi sosyal alanlar yapar. Ayrıca kamu çalışanlarını maaşlarını ve devlet giderlerini de  bu vergiler üzerinden sağlar.