Piri Reis Kimdir? Hayatı ve Eserleri

Piri Reis Kimdir? Tahmini 1470 yılında Gelibolu’da dünyaya gelmiştir.  Asıl  adı Muhyiddin Pirî’dir. Piri Reis’in kuzeni zamanın meşhur  gemicilerinden biri olan Kemal Reis’tir.

Hayatı

  Piri Reis, 11 yaşından itibaren hiçbir seferini aksatmadan hemen her seferinde yer almıştır. Akdeniz bölgesinin tüm ada ve körfezlerini de dolaşma şansına sahip olmuştur.  Bir süre sonra ise amcasının donanmasında  kaptan olarak yaşamını sürdürmeye  devam eder. Amcasını bir deniz olayında kaybetmesinin hemen ardından ise Gelibolu da dünya haritaların birincisini de hazırlamaya koyulmuştur. Tarihler 1517 yılını gösterdiği zaman ise Mısır fethine katılır. Osmanlı donanmasında da filo komutanlığı olarak görev yapmaya başlamıştır. Mısırın osmanlı himayesi altına girmesinden sonra ise yapmış olduğu bir diğer adımlarından birisi de  bir filo ile İskenderiye’ye gitmek olmuştur. Bu dönem içerisinde de özellikle Yavuz Sultan Selim’i şahsen tanıma imkanına sahip olur. Tanıştığı esna da ise kendisine hazırlamış olduğu dünya birinciliği haritasını verir. Gelibolu şehrine yeniden döndüğü esnada ise denizcilikle ilgili olarak  hangi bilgilere erişmişse, notlar tutmaya başlar.

1523 yılında ise Rodos Ferthinde yer almaya başlamıştır. 1524  senesinde Mısır seyahati başlar. Bu yolculuk sırasında da Sadrazam Makbul İbrahim paşayla bir tanışma fırsatı elde etmeye başlamış olur. İbrahim Paşa, yolculuk sırasında Piri Reis tarafından hazırlanmış olan Bahriye adlı kitabın ne kadar çok önemli olduğunu daha iyi şekilde idrak etmeye neden  olmuştur. İbrahim paşa son derece  ön em vermiş olduğu Bahriye için müsveddeleri kitap haline getirmesini iletti. Piri Reis, İbrahim paşa tarafından gelen teşvik dolu sözler sonrasında kitap haline getirmek için derlemeler de bulundu. Kitabını temize çektikten sonra ise  İbrahim paşa aracılığı ile  Kanuni Sultan  Süleyman Paşaya verilmesini istedi.

Eseri Bahriye

Son derece önemli olarak adlandıracağımız Bahriye kitabında da nelerin yazdığı merak edilen bir konu haline de gelmeye neden olmuştur. Bahriye kitabın asıl konusunun daha çok Ege ve Akdeniz kıyıları ve adalarını içerdiğini söyleyebiliriz. Piri Reis Çanakkale şehrinden başlayarak tüm limanları en ince ayrıntısına kadar  dolaşarak bilgiler toplamıştır. Gelibolu da tuttuğu romanını da kitap haline çevirmiştir. Eserinde ise tam tamına 223 harita bulunur. Sefere çıktığı sıralarda neler görüyorsa hemen onları not etmiştir. Ayrıca hemen her yerinde  haritalarını çizmiştir. Çağımızda her ne kadar Mimar Sinan büyük bir devrimi ifade ediyorsa  aynı durumun Piri reis açısından da geçerli  olduğunu söylemek gerekir. Piri Reis, Akdeniz limanlarını tek tek dolaşarak   elde ettiği bilgiler ışığında kitabını çıkarmıştır. Üstelik Piri Reis elde etmiş olduğu bilgiler sonrasında ise   hem osmanlı denizciliğin de hem de dünya denizciliğine ışık tutması adına pek çok bilgilerde tutmayı başarır.

Piri Reis, ana dili Türkçe haricinde  Rumca, İtalyanca, İspanyolca ve Portekizce lisanslarını da oldukça iyi biliyordu. Kendini yetiştirmeyi başaran en ön emli ve bir o kadar da ünlü olan denizcilerdendir. Hem denizci hem de bilim adamı olan Piri Reis, tarihler 1554 senesini gösterdiği sırada ne yazık ki büyük bir entrikaya maruz kalır.  84 yaşında iken Mısır’da idam edilmek zorunda kalınır. Fakat her ne kadar idam edilip yaşamanı yitirmiş bir  denizci olsa da hala da çağımızda önemle ve saygıyla anılanlar arasında yer almayı başarır.