Kiralık Konak – Yakup Kadri Karaosmanoğlu

Kiralık konak özet, yazarı, konusu, karakterleri (kahramanları), olay örgüsü, zaman, mekan ve ana fikri hakkında bilgi.

Kiralık Konak

Kiralık konak romanı konu itibariyle bulunulan dönemi yansıtmaktadır. Yakup Kadri Karaosmanoğlu, bu roman ile döneminde yaşanan Batı’ya olan yanlış ve tutarsız ilgi, toplumdaki bireylerin birbirine karşı olan yabancılaşmalarını ve dolasıyla oluşan çatışmayı ele almaktadır. İkinci Meşrutiyet döneminde geçen romanda ana karakter dönemin padişahının değişmesi ile kendi kültürüne yozlaşır ve kendi içinde açmaza girer. Tarihte yaşanan toplumsal sorunları çok iyi bir gözlemle ele aldığı içinde önemli bir edebi eserdir. Kiralık Konak Roman özetine aşağıdaki başlıkta ulaşabilirsiniz.

Kiralık Konak Ana Fikri

Kimi şeyleri kazanmak ve savunmak epeyce vakit alsa da onları kaybetmek kazanmanın aksine çok kolaydır.

Kiralık Konak Karakterleri

Kiralık Konak Şahıs Kadrosu

⦁ Naim Efendi
⦁ Torunları Seniha ve Cemil Bey
⦁ Kızı Sakine,
⦁ Damadı Servet Bey,
⦁ Hakkı Celis,
⦁ Faik Bey,
⦁ Madam Kronski,
⦁ Selma Hanım,
⦁ Necib Bey,
⦁ Azmi Bey,
⦁ Kasım Paşa,
⦁ Belkıs Hanım,
⦁ Nuriye ve Neyyire Hanımlar.

Naim Efendi : Oldukça zengin ve bir o kadar da hesaplı kitaplı bir kişidir. Büyük yerlerde çalışmış,  önemli bir kariyer sahiptir.  Devamlı değişen, ilerleyen, güncellenen bir ülkede önceden kelme bir şahsiyet olduğu için bir takım konulara uzak kalmıştır.  Gençlerin konuştuğu Türkçe’nin büyük bir bölümünü anlamasa da kendisi oldukça Eğlenceyi seven, neşeli bir insandır.

Seniha Hanım: Körpe, ince, çevik, ipekböceği gibi daimi bir değişim halindedir. İlk başlarda cıvıl cıvıl bir kız olmasına karşın giderek çok değişir. Kimseyle görüşmez, kimseye bir şey söylemez olur.

Faik Bey: Aileyi uçuruma sürükleyen karakterdir. Zevklerine göre yaşayan, oldukça varlıklı bir ailenin erkek çocuğudur.

Hakkı Celis: Seniha’yı sevmiştir fakat bu sevgi platonik yani tek taraflıdır. Semiha sevgisine karşılık vermemiştir. Hakkı Celis kimseye sır vermeyen birisidir. Çoğu zaman insanlardan kaçmaya çalışmakta ve yalnız kalmayı tercih etmektedir.

Kiralık Konak Zaman ve Mekan

Zaman

Romanda vakanın geçtiği tarihler okuyucuya kesin olarak sunulmamıştır. Fakat Romanda Naim Efendi’nin şu sözlerinden “Çoğu II.Abdülhamit Han devri ricalinden olan bu adamların her biri bir hile ile efendilerinin arabalarına binmiş seyisleri andırıyorlar.” II. Abdülhamit devrinde yani II. Meşrutiyet devrinde geçtiğini anlayabiliriz.

Mekan

Eserde, olaylar İstanbul çevresinde geçmektedir. Mekanlar; Naim Efendi’nin konağı (Yemek salonu Naim Efendi’nin odası, Seniha’nın odası,  konağın bahçesi), Büyükada, Şişli ve Cihangirdir.

Kiralık Konak Olay Örgüsü

Roman, mekân olarak bir konakta geçmektedir. Konakta emekli olmuş, eşini kaybetmiş ve damadı ile torunlarıyla yaşayan Naim Efendi’nin hayatını ele alır. Naim Efendi dönemindeki ve konakta diğerlerinin yaşam tarzına ve zevklerine tam tersi bir yapıda biridir. Eskilerin adamı geleneksel yaşama alışkında diyebiliriz. Efendi, saygılı ve geleneklerine bağlı biridir. Evin diğer üyeleri damat Servet Bey ve iki torunu Seniha ile Cemil ise kendilerini çoktan batılı bir hayat düzenine adapte etmişlerdir. Bu da konakta sürekli olarak Naim Efendi ile damat ve torunların çatışmalarına sebep olur. Düşünceleri tamamıyla zıttır. Cemil içki, kumar ve eğlence hayatına düşkün bir gençken, Seniha içinde uçarı, şımarık ve lüks yaşama özenen bir genç kızdır. Her şeyden çabucak sıkılmaktadır. Dadısı ona ara ara Batıdaki yaşayıştan, giyim tarzından ve yemek içme kültürlerinden bahsettikçe Seniha kendi yaşamını daha da bedbaht bulur ve beğenmezmiş.

Kiralık Konak Özet

Her pazartesi Seniha batılılara özentisinin bir yansıması olan çay günleri düzenler. Evlerine gelen kişilerde yine batıya düşkün ve alafranga giyinen tiplerdir. Cemil’i kumara ve eğlence hayatına sürükleyenler de yine bu çay günlere gelen Cemil ve Seniha’nın dostlarıdır. Çay gününe Seniha’nın halasının oğlu Hakkı Celil’de katılmakta ve bir şair olarak topluluğa şiirler okumaktadır. İçten içe Seniha’ya âşık olan Hakkı Celil, ortamdaki tüm kızların dikkatini çekerken Seniha ona ilgi duymaz.

Çay partilerine gelen ve Avrupai tavırlarıyla daha çok ilgisini çeken Faik Bey vardır bir de… Hakkı Celil bu yakınlığı fark ettikçe Seniha’yı kıskanacaktır. Seniha’nın sıkıntı ve iç buhranları gitgide artmaktadır. Bir doktora götürülen Seniha’ya hava değişiminin iyi geleceği söylenir. Seniha’da pek sevmese de havai halası Necibe Hanım’ın yanına gider. Evlilik vaktinin geldiğini söyleyen herkese bunu reddeden cevaplar veren Seniha aslında zengin olan ve onu buralardan kurtarıp Avrupa’ya götürebilecek olan biriyle evlenmek ister. Bu kişide en yakın ihtimal olan Faik Bey’dir. Faik Bey’in isteği de bu yöndedir. O da zengin birini beklemektedir. Necibe Hanım değişiklik olsun diye tüm gençleri toplar ve yemek verir. Bu esnada Seniha ile Faik yakınlaşır. Hakkı Celil ise açıkça duygularını dillendirmek ister yalnız Seniha tarafından alay edilir.

O günden sonra ikili muhabbetleri artan Faik Bey sürekli konağa girip çıkmaktadır. Naim Bey bundan hoşnut olmamaktadır. Evlenme niyetine girişen Seniha, bir gün kumarda borçlanan Faik’in kumar borcuna giden takılarının etkisiyle kendine gelir ve böyle biriyle evlenmek istemediğini söyler. Toplumun geleneklerine aykırı olarak Faik Bey’le uç ilişki yaşasa da Seniha bu evliliğe sıcak bakmaz.

Naim Efendinin kız kardeşi Selma Hanım abisinin yanına gelerek torunlarına çok taviz verdiğini bundan yüz bulduklarını daha sert olması gerektiğini söylese de Naim Efendi tüm saflığı ve iyi niyetiyle çocukları sıkmak istemediğini söyler. Bunlar olup biterken de sanki suçlu olan Naim Efendiymiş gibi damadı Servet Bey’de en ufak olumsuzlukta sürekli olarak tüm olanlardan Naim Efendiyi sorumlu tutar.

Faik Bey hala Seniha’yı unutmazken diğer taraftan Hakkı Celil ile yakınlaşmaya başlayan Seniha’yı da kıskanmaktadır. Fikirleri sürekli değişen Hakkı Celil’den vazgeçip Faik Bey’e yönelen, tekrar Hakkı Celil’e ilgi gösteren Seniha, Avrupa’ya gideceği haberini alan bir arkadaşının da etkisiyle kendi bedbaht yaşamına üzülür ve tekrar psikolojisi bozulur.

Faik Bey’le gönül eğlendirdiğini öğrenen Naim Bey’de fenalaşır ve hastalanıp yatağa düşer.

Kendinin sorumluda olduğunu bilen Seniha evden kaçar. Faik Bey’le yurtdışında oldukları duyulur. Torununa kızgın olan Naim Efendi de, kendisini bırakıp giden Seniha’ya hala aşk duyan Hakkı Celil’de onu merak etmektedir.

Tüm olanlardan Naim Bey’i sorumlu tutan damatta eşini alır ve bir apartman dairesine yerleşir. Koca konakta yalnız kalan Naim Efendinin yanına arkadaş olarak Hakkı Celil gidip gelmektedir. Bir gün o da askere gitme kararı alır. Ve Naim Efendi tamamen yalnız ve kötü bir halde kalmıştır.

Seniha bu sırada geri döner. Bir davette herkese şık giyimli olan Azmi Bey isimli birini tanıtır ve evleneceğini söyler. O sırada Hakkı Celil’in ölüm haberi gelir. Cephede şehit edilmiştir. Ve Seniha orada donar kalır hüzünlenir.