Dilekçe Nedir, Nasıl Yazılır? Özellikleri

Bu yazımızda; Dilekçe nedir ve nasıl yazılır? Dilekçe çeşitleri, özellikleri (kuralları)  ve örnekleri.  Dilekçe yazarken dikkat edilmesi gerekenler ve hazırlarken en çok yapılan hatalar hakkında detaylı bilgi verdik. Umarım faydalı olmuştur.

Dilekçe Nedir?

Türk Dil Kurumu’na göre dilekçe; “bir dileği belirtmek için resmi makamlara sunulan, imzalı ve adresli, pullu veya pulsuz yazı, istida, arzuhal” olarak açıklanmıştır.

Dilekçe, insanlar tarafından yazılan resmi mektup olarak da adlandırılır. Çünkü; insanların isteklerini, şikayetlerini bildirmesi ya da herhangi bir konuda bilgi veya izin istemesi için resmi kurumlara yazılan yazılardır. Dilekçe tek bir kişi tarafından yazılabileceği gibi bir topluluk tarafından da kaleme alınabilir.

Dilekçenin kökeni çok eski tarihlere dayanmaktadır. O dönemlerde insanlar dilekçe yerine hal bildirmek, durumunu anlatmak anlamındaki arz-ı hal kelimesini kullanmışlardır. Arz-ı hal zaman içerisinde arzuhal olarak değişmiş, meslek gurubu haline gelmiştir. Günümüzde de arzuhalcilere sıkça rastlamaktayız.

Dilekçe Yazma Kuralları

1. Hangi kuruma yazılıyorsa o kuruma hitap ederek başlamalıdır.
2. A4 denilen çizgisiz beyaz kağıt kullanılmalıdır.
3. Uzun bir dilekçe yazılıyorsa arka yüze yazılmamalı yeni bir kağıda geçilmelidir.
4. Kısa bir dilekçe yazılıyor olsa bile kağıt asla kesilmemeli, A4 kağıdı bütün olarak teslim edilmelidir.
5. Elle, daktiloyla veya bilgisayar ile yazılabilir.
6. Elle yazılıyorsa anlaşılır, açık, okunaklı ve düzgün bir yazı ile yazılmalı, siyah ya da mavi mürekkepli kalem kullanılmalıdır.
7. Bilgisayar ile yazılıyorsa 12 punto büyüklüğünde Times New Roman ile standart siyah tonda yazılmalıdır.
8. Alt, üst ve yan boşluklara dikkat edilmelidir.
9. Giriş kısmında kısa ve net bir şekilde yazan kişi ya da topluluk hakkında bilgi verilmesi dilekçenin açıklayıcılığını arttırır.
10. Nesnel olmalıdır.
11. Ciddi, resmi, saygılı bir dil kullanılmalıdır.
12. İstenilen her neyse yasalara uygun olmalıdır. İllegal şeyler istenmemelidir.
13. Şikayet bildirilecekse tanık, belge gibi ispat unsurlarına dayandırılmalıdır.
14. Düzgün ve temiz bir Türkçe ile kaleme alınmalıdır.
15. Noktalama ve imla kurallarına dikkat edilmelidir.
16. Gereksiz ayrıntıya girmekten, öznellikten uzak durulmalı; kısa, net ve anlaşılır yazılmalıdır.
17. Hiyerarşiye uygun yazılmalıdır.
18. Yer ve tarih muhakkak yazılmalıdır.
19. Sadece genel kısaltmalar kullanılmalıdır.
20. Kişilere dilekçe yazılmaz yalnızca kurumlara dilekçe yazılır.
21. Dilekçeyi yazan ad ya da topluluğun ad ve açık adresi yazılmalıdır.
22. Ek veya not yazılacaksa kağıdın sonuna “ekler” başlığı açılarak maddeler halinde yazılmalıdır.
23. Muhakkak imzalanmalıdır.
24. Resmi kurumlara yazılan bir yazı olduğu için rica değil arz cümleleri kullanılır. Dilekçe ne için yazılıyorsa ona göre bir arz cümlesiyle bitirilir:

• …….. durumunu bilgilerinize arz ederim,
• Gereğini arz ederim,
• Gereğini tarafınıza arz ederim,
• Gereğinin yapılmasını bilgilerinize arz ederim,
• Durumu bilgilerinize arz ederim,
• İzninizi tarafınıza arz ederim,
• ……. durumu bilgilerinize saygılarımla arz ederim,
• Gereğini saygılarımla arz ederim,
• Gereğini tarafınıza saygılarımla arz ederim,
• Gereğinin yapılmasını bilgilerinize saygılarımla arz ederim,
• Durumu bilgilerinize saygılarımla arz ederim,
• İzninizi tarafınıza saygılarımla arz ederim gibi.

Not: Arz, üst makamlara saygı göstermek adına kullanılan bir sözcük olduğu için artı olarak saygılarımla sözcüğünün kullanılmasına gerek yoktur. Yani tamamen tercihe bağlıdır.

Dilekçe Özellikleri

• Tarih; sağ üst köşeye ya da yazı bitiminden hemen sonraya muhakkak atılır.
• Başlık, hitap bölümü; dilekçenin yazıldığı kurumun adı, ili ve gerekiyorsa açık adresinin bulunduğu bölümdür.
• Yazım kısmı; kısa, anlaşılır şekilde isteğin, şikayetin bildirildiği veya iznin, bilginin istendiği giriş gelişme bölümü dilekçede olması gereken özelliklerdendir.
• Arz kısmı; dilekçenin muhakkak arz bildiren bir cümleyle sonuçlandırılması gerekir.
• İmza ve isim bölümü; yazı bitiminin ardından sağ alt köşeye dilekçe sahibinin adı soyadı yazılır ve altına imzası atılır.
• Adres bölümü; yazı bitiminden sonra sol alt kısma dilekçe sahibinin adresi yazılır,
• Ekler; adres yazıldıktan sonra yine sol alt köşeye ekler bölümü açılır ve bu kısma ekler maddeler halinde yazılır.
• İlgi bölümü; aynı kuruma aynı konu ile ilgili daha önce dilekçe yazılmışsa ilgi bölümü eklenir. Buraya diğer dilekçenin tarihi ve numarası eklenerek hatırlatma sağlanır.

Dilekçe Yazımı ve Örneği

TARİH

KURUM ADI, İLİ VE GEREKİYORSA ADRESİ

GİRİŞ BÖLÜMÜ ( Kişinin kısaca kendini tanıttığı bölümdür. Kurum adından sonra bir boşluk bırakılır, sağdan ve soldan eşit boşluklar bırakarak hizalı bir şekilde paragraf olarak yazılır. )

GELİŞME BÖLÜMÜ ( Dileğin, şikayetin bildirildiği veya iznin, bilginin istendiği bölümdür. Giriş bölümünden sonra yine bir boşluk bırakılır ve yine sağdan, soldan eşit boşluklar bırakarak hizalı bir şekilde paragraf halinde yazılır. )

SONUÇ BÖLÜMÜ ( Arz bölümüdür. Gelişme bölümünden sonra bir boşluk bırakılır ve hizalı bir şekilde paragraf olarak yazılır. )

( TARİH: İsteğe bağlı olarak sağ üst köşe yerine ad soyad ve imza kısmının hemen üstüne sağ alt köşeye hizalı şekilde yazılır. )

ADRES BÖLÜMÜ                                                                                                                                                                                                    AD SOYAD-İMZA

Tam adres açık bir şekilde sola hizalı yazılır.                                                                                                                                                     Sağa hizalı yazılır.

Telefon numarası yazılabilir.                                                                                                                                                                                  TC yazılabilir.

EKLER ( Adres, Ad Soyad ve İmza kısmından hemen sonra sağa ve sola hizalı bir şekilde yazılır. )

28.01.2020

ÇORUM TÜRK TELEKOM MÜDÜRLÜĞÜ’NE

Yaklaşık 5 yıldır firmanızın internet hizmetinden faydalanmaktayım.

Taşınmış olmamdan dolayı internetimi nakil yaptırmak istediğimde altyapınızın mevcut olmadığını bu yüzden internet hizmetinden faydalanamayacağımı öğrendim. Ancak işlerimi internet üzerinden yürüttüğüm için ve sabit internet hizmeti yerine diğer taşınabilir internetler yeterli gelmediği için mevcut adresimdeki altyapı çalışmalarına öncelik verilmesini ve yapılabilecek en kısa sürede internet hizmetinin getirilmesini istemekteyim. Bu süreç içerisinde de kullanamamış olduğum aylara ait tarafıma çıkacak olan faturaların düşümünü talep etmekteyim.

Gereğinin yapılmasını tarafınıza arz ederim.

LEVENT ŞENTÜRK

İMZA

ADRES: Gülabibey Mahallesi Cengiz Topel Caddesi No: 55/3

Şen Apartmanı A Blok Çorum/Merkez

Telefon: 555 555 55 55

ÇORUM TÜRK TELEKOM MÜDÜRLÜĞÜ

İNSAN KAYNAKLARI BİRİMİNE,

Firmanızdaki mevcut açık pozisyonlar için ya da ileriki bir tarihte boşalması muhtemel pozisyonlar için değerlendirilmek üzere; iş tecrübesi, eğitim durumu, sertifikalar vs. gibi konularda bilgi içeren hazırlamış olduğum CV ’im dilekçe ekinde sunulmuştur.

Ekli CV ve dilekçem uyarınca; şirketinizde çalışmak istiyor ve durumumun ilgili pozisyonlarda değerlendirilmesi hususunu,

Saygılarımla arz ediyorum.

28.01.2020

İMZA

ŞEKER SARI

ADRES: Ulukavak Mahallesi Doktor Sadık Ahmet 5. Sokak No:17/3

Çorum/Merkez

Telefon: 555 555 55 55

E posta: merhaba@www.zuuh.net

EKLER:

CV

DİĞER BELGELER

Dilekçe Çeşitleri

Dilekçenin birden fazla çeşidi mevcuttur. Birkaç tanesini sıralayacak olursak;

• Şikayet Dilekçesi ( Herhangi bir konuda kuruma bilgilendirilecek şikayetler için yazılır. )
• İstek Dilekçesi ( Herhangi bir konuda kurumdan talep edilecek dilekler için yazılır. )
• İzin Dilekçesi ( Herhangi bir konuda kurumdan izin istemek için yazılır. )
• Bilgilendirme Dilekçesi ( Herhangi bir konuda kurumdan bilgi istemek için yazılır. )
• Hukuki Dilekçe ( Hukuki süreçler için yazılan dilekçelerdir. Veraset Dilekçesi, Boşanma Dilekçesi vb. )
• Banka Dilekçesi ( Herhangi bir konu için bankalara yazılan dilekçelerdir. )
• Öğrenci Dilekçesi ( Herhangi bir konu için öğrenciler tarafından okula, dekanlığa, rektörlüğe yazılan dilekçelerdir. )
• İşçi Dilekçesi ( Herhangi bir konu için işçiler tarafından çalıştıkları kuruma yazılan dilekçelerdir. )
• Başvuru Dilekçesi ( Herhangi bir konuda kuruma başvurmak adına yazılan dilekçelerdir. İş Başvurusu Dilekçesi, İnternet Başvuru Dilekçesi vb. )
• İptal Dilekçesi ( Herhangi bir konuda kurumdan bir şeyin iptalini istemek için yazılır. ) vb.

Dilekçelerde Dikkat Edilmesi Gereken Ek Bilgiler

Yukarıda belirtilen tüm kurallara dikkat edilmesi gerekliliğinin yanı sıra dikkat edilmesi gereken birkaç konu daha vardır. Bunlar;

• Dilekçeyi yazının üst kısmında belirtildiği gibi tek bir kişi yazabileceği gibi bir topluluk da yazabilir. Ancak dilekçede ad soyad ve imza kısmına birden çok ad soyad yazılamaz ve imza atılamaz. Bu yüzden topluluk adına ya tek bir kişi yetkilendirilip yazılmalıdır ( örneğin; apartman yöneticisi gibi. ) ya da topluluktaki herkes ayrı ayrı dilekçe yazmalıdır.
• İlgi (konu) eklenecekse kurum hitabının hemen altına eklenir. Örneğin;

ZİRAAT BANKASI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NE

KONU: 5411 Sayılı ve 5464 Sayılı Kanunun ilgili maddeleri hk.

• Ek eklenecekse EKLER başlığı açılmalı ve ekler bu başlığın altına maddeler halinde önem sırasına göre yazılmalıdır. Dilekçenin arkasına da bu ekler eklenmelir. Dilekçe en üstte olmalıdır.
• Ad Soyad, imza ve tarihin yazılmadığı dilekçeler geçersiz kabul edilir.
• Dilekçe hazırlandıktan sonra dilekçenin yazıldığı kurumun ilgili çalışanına teslim edilir. Teslim edilen memurdan dilekçenin kayıt numarası ve o günün tarihi alınırsa dilekçe takibi kolaylaşır.
• Aşırı saygı, övgü veya yergi içeren kelimeler kullanılmamalıdır.
• Dilekçe, anayasa ve yasalarla teminat altına alınmış haklardandır.
• Bazı kurumlarca bazı konular için hazır dilekçeler mevcuttur. Bu konularda yazılacak dilekçeler kurumlardan alınıp boşlukları doldurularak teslim edilmelidir.
• Dilekçe teslimleri de makamdan makama göre değişiklik gösterir. Elle bizzat teslim edilebileceği gibi, postayla, kargoyla, faksla ve internet yoluyla da teslim edilebilir.

Dilekçelerde En Çok Yapılan Hatalar

• Noktalama işaretleri kurallarına, imla ve yazım kurallarına, dilekçede uyulması gereken sayfa düzenine uyulmaması,
• Elle yazılan dilekçelerin okunaklı yazılmaması,
• Kağıdın arkalı önlü kullanılması,
• Kağıdın kesilmesi,
• Hitap edilecek makamın yanlış yazılması,
• Öznelliğe girilmesi,
• Aşırı övgü ya da yergi ibarelerinin kullanılması,
• Kişilere dilekçe yazılması,
• Ad Soyad, tarih yazılmaması, imza atılmamasıdır.