Aziz Sancar Kimdir? Hayatı ve Buluşları
Aziz Sancar Kimdir? Aziz Sancar; Türk akademisyen, moleküler biyolog, biyokimyager ve bilim insanı. 8 Eylül 1946, Savur’da doğdu. Texas Üniversitesi (1973–1977), Johns Hopkins Üniversitesi (1971–1972), İstanbul Üniversitesi (1963–1969) mezunu.
Aziz Sancar’ın Hayatı
8 Eylül 1946’da Mardin’in Savur ilçesinde hayata gözlerini açan Aziz Sancar , sekiz çocuklu bir ailenin üyesidir. İlkokul eğitimini Mardin’de tamamlayarak, 1963 yılında İstanbul Tıp Fakültesi’ni kazanmıştır. 1971 yılında üniversite eğitimini tamamlamış ve ABD’ye gitmiştir. 2 yıl kendi memleketi Savur’da doktorluk yapıp Dallas’a gitmiş ve Teksas Üniversitesi’nde moleküler biyoloji dalında doktora yapmıştır. Yale Üniversitesi’nde DNA onarımı dalında doçentlik tezini teslim etmiştir. Hücre dizilimi, DNA onarımı, kanser tedavisi ve biyolojik saat alanında çalışmalarda bulunmuştur.
1997 yılından günümüze kadar Aziz Sancar, Amerika Birleşik Devletleri North Carolina-Chapel Hill’de North Carolina Üniversitesi Biyokimya ve Biyofizik Bölümü’nde görev yapmıştır. 300’e yakın bilimsel makale sahibidir ve bu makalelere yapılan 12 bin atıfla beraber bilimsel araştırmalarda nadir olarak görülen bir başarıyı kazanmıştır. 33 kitabı da yayınlanmıştır. İstanbul Tıp’ı bitirdikten sonra yurtdışında çeşitli çalışmaları kabul görülerek Amerikan Ulusal Bilimler Akademisi’ne seçilmiştir. Sancar buraya kabul edilen 3 Türk’ten biri olmuştur.
2014 senesinde AA’ya konuşan Sancar kanser tedavisi için ritmik saat yani “sirkadiyen saat” buluşundan bahsetmiştir. Kanser alanındaki önemli çalışmalar sayesinde, kanserin mekanizmasının 10 yıl içinde çözüleceğine inandığını belirtmiştir. Fakat kanserin nasıl oluştuğunu çözmenin onun tedavisinin bulunduğu anlamına gelmediğini söyleyen Sancar, tedavi için bir şey söylemenin henüz erken olduğuna da dikkat çekmiştir. DNA onarımı ile ilgili yaptığı çalışmalardan ötürü 2 araştırmacı ile birlikte 2015 Nobel Kimya Ödülü’ne layık görmüştür. Bu 3 araştırmacı birbirlerinden bağımsız olarak 30 sene boyunca bakteri hücreleri üzerinde çalışmaktadır.
Aziz Sancar, nükleotid kesim onarımı alanında buluşlarda bulunmuştur. Sancar’a, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından Nobel Kimya Ödülü, Alfred Nobel’in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık’taki büyük bir tören ile verilmiştir. İsveç Kralı XVI tarafından bizzat takdim edilmiş ve Sancar “Beni eğitime götüren Atatürk’ün ve Türkiye Cumhuriyeti’nin yaptığı eğitim devrimidir. Dolayısıyla bu ödülün sahibi Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti’ni temsil eden Anıtkabir Müzesi’dir” diyerek Nobel Ödülü ve madalya ile sertifikasını Anırtkabir’e teslim etmiştir. Bu ödül Anıtkabir’deki özel bir alanda, Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi’nde sergilenmektedir. Türkiye ve ABD olmak üzere çifte vatandaşlığa sahiptir. Aziz Sancar, kendisi gibi bilim insanı olan Biyokimya Profesörü Gwen Boles Sancar ile evlidir.
Sahip Olduğu Ödül ve Başarılar
- ABD Ulusal Bilim Vakfı (National Science Foundation) Genç Araştırmacı Ödülü (1984)
- Amerikan Fotobiyoloji Derneği (American Society for Photobiology) Ödülü (1990)
- ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü (National Institutes of Health) Ödülü (1995)
- TÜBİTAK Bilim Ödülü (1997)
- ABD Fen ve Sosyal Bilimler Akademisi (American Academy of Arts and Sciences) Ödülü (2004)
- ABD Ulusal Bilimler Akademisi üyesi (2005)
- TÜBA (Türkiye Bilimler Akademisi) üyesi (2006)
- Vehbi Koç Ödülü (2007)
- Nobel Kimya Ödülü (2015)
Aziz Sancar Hakkında Sıkça Sorulanlar
Aziz Sancar ile ilgili sıkça merak edilen soruları sizler için bir araya getirdik ve cevapladık.
[toggle title=”Aziz Sancar hangi dalda ödül almıştır?” state=”open”] “DNA onarımının mekanistik çalışmaları” alanında yaptıklarından dolayı kendisine İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi 2015 Nobel Kimya ödülü verilmiştir.[/toggle]
[toggle title=”Aziz Sancar hangi alanlarda çalışmalar yapmıştır?” state=”close”]DNA onarımı, hücre dizilimi, kanser tedavisi ve biyolojik saat üzerinde çalışma yapan Sancar, bu alanlarla ilgili 415 bilimsel makale ve 33 kitap yayınlamıştır.[/toggle]